Hoewel iedereen ze kent, zie je doodsprentjes (ook wel bidprentjes genoemd) niet al te graag. Het zijn namelijk de bidprentjes die bij een begrafenis worden uitgedeeld, wat wil zeggen dat er weer iemand is gegaan. Dit is altijd een erg droevige gebeurtenis. Maar wat als we zeggen dat ze waardevol zijn voor je stamboomonderzoek? Dit kan je opvatting voor deze schatten aan informatie mogelijk kantelen van treurig naar dankbaar.
In het midden van de negentiende eeuw ontstond er een nieuwe traditie binnen het katholieke geloof. Het begon bij de priesters en vooraanstaande families om stilletjes aan ook bij andere families in te burgeren. Tijdens de begrafenis deelde men doodsprentjes uit om iedereen een aandenken te geven aan de persoon die ons verlaten had.
Hun belang voor genealogisch onderzoek
Hoewel ze er niet hetzelfde uitzien, kan men toch dezelfde informatie verwachten op doodsprentjes. Dit zijn enkele zaken die u zoal kunt terugvinden:
- Portret of religieuze afbeelding
- Naam van de overledene
- Overlijdensplaats en -datum
- Geboorteplaats en -datum
- Naam van de partner(s) of ouders bij een kind
- Familienamen van de rouwende families
- Beroep, titels, onderscheidingen, verenigingslidmaatschap, etc.
Er zijn tal van subtiele gegevens in deze informatie verwerkt. Zo weet je bijvoorbeeld dat de partner eerder overleden is als er “weduwe of weduwnaar van” staat. Daarnaast is de begraafplaats in sommige gevallen dichter bij huis, wanneer de overledene in een ziekenhuis ingeslapen is.
Oorspronkelijk waren alleen basisgegevens weergegeven, maar later werden doodsprentjes persoonlijker met een biografische tekst en de vier familienamen van de ouders en schoonouders.
De genoemde achternamen geven een eerste spoor om weer een generatie verder te gaan met uw stamboomonderzoek. De volgorde is in de meeste gevallen als volgt:
- Vader van de echtgenoot
- Vader van de echtgenote
- Moeder van de echtgenoot
- Moeder van de echtgenote
Het kan ook zijn dat nummer twee en drie verwisseld zijn. Dit is makkelijk na te kijken door de familienaam van de echtgenote hiermee te vergelijken.
In de biografische tekst kun je prestaties terugvinden. Dit geeft voer om verder onderzoek te doen naar het leven van uw voorouder. Zo komt u bijvoorbeeld te weten bij welke vereniging ze actief waren, of ze titels en onderscheidingen ontvangen hebben en wat voor beroep ze uitoefenden.
Waar zijn deze bidprentjes te vinden?
Omdat tal van bronnen, zoals testamenten, huwelijksakten en persoonskaarten, pas na enkele decennia kunnen worden ingekeken, zijn doodsprentjes een goed alternatief voor in het dichtbije verleden te duiken. Maar door het gebrek aan een centrale instelling om deze te verzamelen, moet men op verschillende plekken kijken om ze te vinden.
Hieronder noemen we er een aantal waar u deze kunt vinden:
- Bij het CBG (centrum voor familiegeschiedenis)
- In heemkundige kringen
- Op veilingsites als eBay en Delcampe
- Op websites van persoonlijke verzamelingen
Goed om te weten
Omdat dit een katholieke traditie is, is dit een informatiebron beperkt tot deze religieuze gemeenschap. Zo weet u natuurlijk ook meteen welke religie uw voorouders hadden.
Het kan ook zijn dat u een doodsprentje vindt zonder foto van de overledene. Omdat dit geen goedkoop proces was, kunnen er twee versies van eenzelfde bidprentje geprint zijn. Voor de naaste familie een met foto en voor de andere rouwenden een zonder. Geef dus niet te vlug op.
Daarnaast moet u erop letten dat ook bidprentjes wel eens fouten kunnen bevatten. Zorg dat u ook een andere bron vindt ter bevestiging. Dit raden we u steevast aan om te doen en geeft uw stamboomonderzoek een grotere betrouwbaarheid.
Wij bij MyHeritage hopen dat u met deze informatie weer een stapje verder geholpen bent in uw genealogisch onderzoek. Loop niet vast door gebrek aan inspiratie om nieuwe bronnen te vinden en bekijk onze andere artikelen voor andere deugdelijke bronnen.
