Wat is eigenlijk een eerste neef een keer verwijderd? En hoe zit het met een tweede neef een keer verwijderd? Wat betekent twee keer verwijderd? Wat is een derde neef? En wat betekent “groot” in betovergroottantes of grootouders?
De terminologie voor neven en nichten kan uiterst verwarrend zijn! Het helpt ook niet dat neven en nichten in het Engels allebei “cousin” worden genoemd. In deze blogpost mag u overal nicht lezen waar we het over een neef hebben. We helpen u om voor eens en altijd de relaties met neven en nichten te begrijpen. Maar, vergis u niet, het vergt nog steeds een zorgvuldige berekening.
Daarom geven we eerst snelle antwoorden op veelgestelde vragen over het relatiepad met neven en nichten en een spiekbriefje om die verwantschapsbanden te bepalen. Daarna zullen we het echt uitleggen.
Hoe noem je het kind van je neef?
Uw eerste neef een keer verwijderd is het kind van uw eerste neef.
Wat is een tweede neef?
Uw tweede neef is een persoon met wie u een betovergrootouder deelt.
Wat is een tweede neef een keer verwijderd?
Een tweede neef een keer verwijderd is ofwel het achterachterkleinkind van uw overgrootouder ofwel het achterkleinkind van uw betovergrootouder. Dat wil zeggen, u bent één generatie van elkaar verwijderd en de meest naaste gemeenschappelijke voorouder is een overgrootouder (van de neef of van u).
Wat is een derde neef?
Uw derde neef is een persoon met wie u een betovergrootouder deelt.
Wat betekent twee keer verwijderd?
Een neef of nicht die twee keer verwijderd is, is twee generaties van u verwijderd: het kleinkind of de grootouder van een tweede, derde, vierde etc. neef of nicht.
What is een groottante?
Uw groottante is de tante van uw ouders: de zus of schoonzus van een van uw grootouders.
Spiekbriefje voor neven en nichten
Verwarrend? Laten we even teruggaan en kijken hoe dit allemaal werkt:
Overgrootmoeder? Grootoom? Uitleg over de relaties tussen generaties
We beginnen met de kwestie van het voorvoegsel “groot”. Later zult u zien hoe dat helpt bij de andere vragen.
De algemene regel is deze: bij “groot”, “overgroot” en “betovergroot” ga je telkens één generatie terug.
Dus bijvoorbeeld:
- Grootvader = vader van vader
- Overgrootvader = grootvader van vader
- Betovergrootvader = overgrootvader van vader
“Groot” is twee generaties terug, “overgroot” is drie generaties terug en “betovergroot” is vier generaties terug. Met ooms en tantes werkt het hetzelfde.
Er zijn twee benamingen om naar de broers en zussen van grootouders te verwijzen: oudooms en oudtantes of grootooms en groottantes. Wij gebruiken de laatste variant.
Dus bijvoorbeeld:
- Tante = zus van moeder
- Oudtante of groottante = zus van grootmoeder
- Overgroottante = zus van overgrootmoeder
Volgens de bovenstaande regel is “groot” weer twee generaties vóór u en is “overgroot” één generatie verder terug. Uw overgroottante en uw overgrootmoeder waren van dezelfde generatie, drie generaties vóór u.
De generatie vóór betovergroot heet “oud”, dus oudvader, oudmoeder, oudoom en oudtante, en de generatie dáárvoor heet “oudgroot”, dus oudgrootvader en oudgrootmoeder. Verder dan vier generaties terug hebben we het vaak alleen maar over het aantal generatie dat iemand van ons is verwijderd. Bij MyHeritage zeggen we bijvoorbeeld “directe voorouder (5 generaties)” en “directe voorouder (7 generaties)”.
Nu we de afstanden tussen de directe voorouders hebben uitgezocht, kunnen we ons in de troebele wateren van de neven- en nichtenrelaties begeven.
In het Nederlands hebben we het over (volle) neven en nichten. Wij volgen hier de systematiek en noemen de neven en nichten uit de eigen generatie eerste neef en eerste nicht.
Het rangtelwoord van uw neef (eerste, tweede, derde) wordt berekend aan de hand van de kortste afstand in generaties tussen u of uw neef en de voorouder die u deelt.
Wat betekent dat? Laten we beginnen met de eenvoudigste voorbeelden:
Als jullie een grootouder delen, dan is de afstand tussen jullie 2 generaties en zijn jullie eerste neven.
Als jullie een overgrootouder dalen, dan zijn jullie 3 generaties van elkaar gescheiden, dus dan zijn jullie tweede neven.
Als jullie een betovergrootouder delen, dan zijn jullie 4 generaties van elkaar gescheiden, dus dan zijn jullie derde neven.
Anders gezegd:
[aantal generaties] – 1 = rangtelwoord neven-/nichtenrelatieEenvoudig, nietwaar?
We maken het nu wat moeilijker
Het wordt pas lastig als we generaties op en neer gaan. Want de voorouder die u gemeen hebt met, bijvoorbeeld, de eerste neef van uw moeder zou uw overgrootouder zijn, maar het is de grootouder van die neef. Dan werkt het systeem met “groot”, “overgroot” en “betovergroot” niet meer. Daar komt dus de factor “kortste afstand in generaties” om de hoek kijken.
De neef van uw ouders is uw eerste neef (een keer verwijderd, maar daar hebben we het straks over!), niet uw tweede neef, want ook al is de voorouder die u deelt uw overgrootouder, die voorouder is de grootouder van uw neef – en dat is de kortste afstand in generaties tussen jullie.
Dit werkt ook andersom: het kind van uw eerste neef is uw eerste neef (een keer verwijderd), want hoewel de voorouder die u deelt de overgrootouder van dat kind is, was de voorouder uw grootouder. “Groot” = eerste neef.
Nog steeds in de war? Onthoud dit: de eerste, tweede en derde neven en nichten van uw ouders zijn uw eerste, tweede en derde neven en nichten (een keer verwijderd), en de eerste, tweede en derde neven en nichten van uw grootouders zijn uw eerste, tweede en derde neven en nichten (twee keer verwijderd).
Oké, dus wat betekent “verwijderd”?
“Verwijderd” = afstand van *de neef* in generaties
Een neef of nicht “nul keer verwijderd” is een neef of nicht uit dezelfde generatie als u. Uw eerste neef is bijvoorbeeld het kind van een broer of zus van uw ouders. Uw ouders maken deel uit van dezelfde generatie, net als u en uw nicht. Uw tweede neef is het kleinkind van uw grootoom of -tante. Uw grootoom behoort tot dezelfde generatie als uw grootouders, wat betekent dat u tot dezelfde generatie behoort als zijn kleinkind.
Een neef die “een keer verwijderd” is, behoort tot een generatie boven of onder u. Bijvoorbeeld, de eerste neef van uw vader, waar we het eerder over hadden, is uw eerste neef, maar wel “een keer verwijderd” omdat jullie een generatie schelen. Een ander voorbeeld van een “neef een keer verwijderd” zou het kind van uw eerste neef zijn. Uw neef behoort tot dezelfde generatie als u, dus zijn kind zou één generatie onder u zitten.
Een neef die “twee keer verwijderd” is, is het kleinkind of de grootouder van uw neef, of het is de neef van een grootouder.
Samengevat
Dit is wat u moet onthouden:
- “Groot”, “overgroot” en “betovergroot” geldt ook voor de ooms en tantes
- Rangtelwoord neven-/nichtenrelatie = [aantal generaties] – 1 (als het voor u en uw neef of nicht verschillend is, het minste aantal generaties)
- De eerste neven en nichten van uw directe voorouders zijn uw eerste neven en nichten, hun tweede neven en nichten zijn uw tweede neven en nichten etc.
- Keer verwijderd = aantal generaties tussen u en de neef of nicht
Alles duidelijk?
Zoniet, geen probleem! MyHeritage berekent automatisch uw exacte verwantschap met de familieleden die u in uw stamboom hebt ingevoerd. U vindt de relatie direct onder de naam van het familielid op de persoonskaart.
Maar misschien bent u in uw DNA-matches een neef of nicht tegengekomen en weet u niet zeker hoe die aan u verwant is. In dat geval heeft MyHeritage een aantal tools die u kunt gebruiken om het mysterie op te lossen: bijvoorbeeld Theory of Family Relativity™, AutoClusters, en de chromosomenbrowser. Klik hier voor meer informatie om uw verwantschapsband met een neef of nicht in uw DNA-matches te achterhalen.
Trouwens, de familierelatiekaart (het “spiekbriefje”) aan het begin van deze blogpost is ook beschikbaar via de menuoptie “Downloads” in ons kenniscentrum!
