Internationale stambomen kunnen best uitdagend zijn. Passagierslijsten zijn bronnen die je onderzoek echter van aanvullende onschatbare informatie kunnen voorzien. Daarbij zijn het ook ideale documenten om meer over je reizende voorouders te weten te komen.
MyHeritage helpt je graag om je genealogisch onderzoek zo compleet mogelijk te maken. Dit wil dus niet alleen zeggen dat je stamboom enkele eeuwen aan namen omvat, maar ook dat je relevante info hebt over al je voorouders. Met deze bronnen kom je te weten of ze verre reizen hebben gemaakt of dat ze zelfs uit het buitenland naar Nederland gemigreerd zijn.
Wat zijn passagierslijsten?
In veel landen waren kapiteins van schepen verplicht om documenten in te leveren met informatie over de opvarenden. Dit zijn de lijsten waar we het in dit artikel over hebben. Ze waren zowel bij vertrek als bij aankomst nodig en zijn nu beschikbaar voor je stamboomonderzoek te verrijken.
Passagierslijsten verschillen in opstelling, waar de ene compleet is in zijn info, is de ander meer gelimiteerd. In het volgende puntje behandelen we welke data je zult zien, maar eerst is het ook goed om te weten dat niet alle schepelingen geregistreerd werden. Over het algemeen hebben mannen een grotere kans om op de lijst aanwezig te zijn, terwijl hun vrouw, kinderen en helpers wel eens over het hoofd gezien werden bij het opstellen van de lijst.
Info die je kunt verwachten
Van de vermelde reizigers op de passagierslijst zul je minstens een achternaam vinden. De naam van het schip, het land van herkomst of bestemming en de datum van aankomst of vertrek, zijn eveneens zaken die je vast en zeker terugvindt. Een meer uitgebreide bron omvat voornaam, leeftijd en zelfs burgerlijke stand van de vernoemde reizigers. En met wat geluk vind je zelfs woonplaats, beroep en soms ook een fysieke omschrijving.
Als je door deze internationale data bladert, kan het zijn dat je vreemd opkijkt van bepaalde termen. Zo ontvangen ze al honderden jaren “aliens” in Amerika. Dit was namelijk de term die men aan buitenlanders gaf bij aankomst als ze nog niet genaturaliseerd waren.
Waar vind je ze?
Al die data terugvinden kan best uitdagend zijn. Zo helpt het als je weet waar je voorouders vertrokken kunnen zijn, welke boot ze namen of waar ze heen gingen. Rotterdam en Antwerpen waren twee drukke havens waar een groot deel van de Nederlanders vertrok of aankwam. Daarnaast zijn Bremen en Hamburg ook niet al te ver, zeker voor iedereen uit het Noorden.
Een van de grote scheepvaartmaatschappijen was de Holland-Amerika Lijn (HAL). Ze hadden zelfs kantoren in Oost-Europa om mensen naar Rotterdam te brengen en ze dan naar Amerika te helpen. Het Rotterdams stadsarchief is bezig met het digitaliseren van de passagierslijsten van de HAL. Voor je genealogisch onderzoek is dit een goede plaats om vertrekkende en reizende voorouders terug te vinden.
Nederland heeft natuurlijk ook een sterke band met het Oosten. Bij het Nationaal Archief vind je passagierslijsten van Stoomvaart Maatschappij Nederland (SMN) en de Koninklijke Java China Japan Lijnen (KJCPL). Beide maatschappijen hadden verbinding met Nederlands-Indië. Voor informatiebronnen van tochten naar China en Japan, is dit archief ook zeker een kijkje waard. Ook op MyHeritage zijn diverse passagierslijsten te vinden.
Tenslotte kun je veel data terugvinden in particuliere archieven. Zo blijkt wel dat deze bronnen voor je stamboomonderzoek vrij breed verspreid zijn.
Verschillende schrijfwijzen
Zoals bij elke bron voor je genealogisch onderzoek, kun je schrijffouten en onjuist gespelde namen verwachten. Wees dus altijd een beetje creatief in je zoektocht en probeer verschillende schrijfwijzen van elke naam voor grotere kansen op resultaat.
