Bij het onderzoeken van jouw DNA-matches ben je wellicht op een vreemd fenomeen gebotst: een DNA-match die met jou overeenkomt, maar niet met jouw broer of zus.
Hoe kan dat? Iedereen aan wie jij verwant bent, zou toch ook verwant moeten zijn aan jouw broers of zussen? Jullie hebben tenslotte dezelfde ouders!
Nou… ja. Maar verwant zijn met iemand betekent niet noodzakelijk dat je hetzelfde DNA deelt.
Ja, dat lees je goed: niet al jouw familieleden delen hetzelfde DNA. Er zijn familieleden die DNA delen met je broer of zus, maar niet met jou, en omgekeerd – ook al hebben jij en je broer of zus dezelfde ouders!
Hoe is het mogelijk dat jij en je broers en zussen niet met al dezelfde verwanten DNA delen?
Het antwoord op deze vraag ligt in overervingspatronen.
Dit is hoe het werkt.
Jij en je broer of zus erven elk ongeveer 50% van je DNA van elke ouder, maar de 50% die je erft is willekeurig. Het kan dus zijn dat je van één ouder een stuk DNA erft dat je broer of zus niet erft – en dat je datzelfde stuk deelt met een neef of nicht die het van jullie gemeenschappelijke voorouder heeft geërfd.
Het onderstaande diagram verduidelijkt dit:
In dit zeer vereenvoudigde voorbeeld hebben de broers en zussen elk verschillende segmenten van het DNA van hun ouders geërfd – wat betekent dat ze in feite geen enkel gedeeld segment hebben! Omdat DNA zo complex is, is het zeer onwaarschijnlijk dat dit ook echt voorkomt. Gewoonlijk deel je tussen 33-50% van je DNA met je broers en zussen. Daarom kunnen broers en zussen op elkaar lijken, maar niet identiek zijn (behalve natuurlijk bij eeneiige tweelingen, die 100% van hun DNA delen). Jij en jouw broer of zus hebben misschien allebei de bruine ogen van je moeder, maar je broer of zus heeft misschien een gezichtsstructuur zoals die van je vader, terwijl die van jou meer op die van je moeder lijkt.
Zo gaat dit ook met DNA-matches. Je zou best een match kunnen hebben die een DNA-segment met je deelt dat zich in de 50-67% van je DNA bevindt die je niet deelt met je broer of zus. In het diagram hierboven werd het blauwe segment volledig links, dat je met je vader en je DNA-match deelt, niet geërfd door jouw broer of zus.
Jullie kunnen ook verschillende etniciteitsschattingen hebben
Het verschil tussen het DNA dat je hebt geërfd en het DNA van je broer of zus betekent ook dat je in sommige gevallen een etniciteit erft die jouw broer of zus niet heeft, en omgekeerd.
Lees hier meer over waarom dat kan gebeuren: Kunnen broers en zussen verschillende etniciteitsschattingen hebben?
Als je op basis van je familiegeschiedenis een bepaalde etniciteit verwachtte en u tot je verbazing ontdekt dat je DNA-resultaten die etniciteit niet bevatten, is het testen van een broer of zus één manier om daar bewijs voor te vinden. Lees dit artikel voor meer toelichting: Waar is mijn etniciteit?! Waarom een etniciteit mogelijk niet in jouw DNA te vinden is (en hoe je er toch bewijs voor kan vinden)